Poradnik działkowca

     W pobliżu miejsca wypoczynku, zazwyczaj położonego nieco wyżej w stosunku do otaczającego terenu, a w niektórych nowoczesnych ogródkach zagłębionego, znajdzie się często niewielkie wzniesienie, które bardzo dobrze nadaje się do założenia ogródka skalnego. Zależnie od wielkości ogródka, możemy w nim stworzyć własny miniaturowy świat z masywami gór, torfowiskiem wysokim, roślinami karłowatymi, zboczami, ścianami skalnymi, a nawet strumykami i wodospadami. Możemy w nim uprawiać piękne rośliny, przede wszystkim górskie. Wiele gatunków roślin ma swoje odpowiedniki górskie, które możemy tu uprawiać, np. narcyzy o wysokości zaledwie kilku centymetrów, albo sosny, które dopiero po kilku latach osiągną 50 cm wysokości.
     Za pomocą pompy z silnikiem elektrycznym wprowadzimy w obieg wodę, aby upozorować wodospad lub górski potok. Wiele roślin skalnych „lubi bytować" w podłożu przywartym do kamieni lub z nich zwisa. Musimy im zapewnić dostęp czystego powietrza, nasłonecznienie i ochronę przed zbyt wilgotnymi warunkami glebowymi dla korzeni.
Ogródek skalny powinien być usytuowany w miejscu nasłonecznionym, z dala od drzew zrzucających jesienią duże liście. Musi mieć na tyle dobre odwodnienie, aby na jego powierzchni lub w pobliżu nigdy nie stała woda. Ostra, piaszczysta, dobrze zdrenowana i nie przenawożona gleba jest dobrym stanowiskiem dla większości roślin skalnych.
     W przyrodzie jest już taki układ, że skały nie leżą przypadkowo byle gdzie w krajobrazie, lecz przykryte ziemią wznoszą się w regularnych formach, a nieraz tarasami. Przy zakładaniu więc ogródka skalnego starajmy się to naśladować, aby wyglądały one tu, jak gdyby były górnymi partiami wysokich, dużych układów skalnych, a gleba tworzyła tylko cienką warstwę nad masywną skałą. Zachowując pewne zasady, jest to łatwiejsze niż nam się wydaje.
Zbocze przeznaczone na ogródek skalny musi być dokładnie oczyszczone z chwastów, szczególnie gatunków trwałych, głęboko się korzeniących, gdyż później byłyby one trudne do usunięcia.
     Teren u podnóża ogródka skalnego formujemy w postaci łagodnie zbiegających zboczy, a resztę ziemi zostawiamy do późniejszego wykorzystania. Następnie osadzamy pierwsze kamienie w płytkim rowku, otaczając je mocno ubitą ziemią. Najładniejszą stronę kamienia kierujemy ku frontowi zbocza.
Pierwszy rząd powinno się formować z dużych kamieni i między nimi umieszczać mniejsze kamienie. Kamienie nie powinny tworzyć prostych rzędów ani łagodnie wygiętych linii, ponieważ naturalne zbocza skał rzadko kiedy mają regularne zarysy.
Za każdy osadzony kamień nagarniamy ziemię ze zbocza, aby powstała za nim mała skarpa i przed ją układamy drugi rząd kamieni, jednocześnie z wypełnianiem miejsc kamieniami wypełnia się również szczeliny między nimi. Ziemia w szczelinach powinna przy tym sięgać co najmniej do górnych krawędzi kamieni, a możliwie nawet pokrywać je cienką warstwą. Kolejne rzędy kamieni układa się w podobny sposób, tak aby dolna krawędź każdego kamienia była nie tylko niewidoczna, lecz lekko zagłębiona w ziemi. Tak samo układamy kolejne warstwy kamieni aż do osiągnięcia zamierzonej wysokości ogródka skalnego. Ziemię za kamieniami i nad nimi formujemy w postaci łagodnych zboczy.

     Bardziej strome, wyższe zbocza powstają wtedy, gdy kamienie umiejętnie spiętrzymy jedne nad drugimi. W związku z tym kamienie muszą mieć możliwie płaską dolną i górną płaszczyzny, co umożliwia dobre osadzenie poszczególnych warstw kamieni w gruncie. Małe kamienie powinny zawsze przeplatać się z większymi, aby uzyskać bardziej naturalny wygląd ogródka. Miedzy warstwami kamieni powinna się tez znajdować cienka, wiążąca warstwa gleby, która służy do lepszego osadzenia kamieni w gruncie i stwarza warunki do rozwoju roślin.
Rośliny płożące się sadzimy z tyłu za kamieniami. Po zakorzenieniu się utworzą one zwisające z kamieni kwitnące kaskady i wkrótce wypełnią szczeliny między kamieniami. Kamienie umożliwiają również dobry dostęp do roślin przy pieleniu i pielęgnowaniu. Opadające jesienią na ogródek skalny liście muszą być starannie usuwane. Prawie wszystkie rośliny skalne znoszą silne mrozy, natomiast duża stała wilgotność gleby jest dla wielu z nich zgubna.
Rośliny skalne korzenią się płytko. W zasadzie nie jest potrzebne nawożenie, rośliny skalne bowiem nie są pod tym względem wymagające. Jeżeli gleba jest wyraźnie piaszczysta lub gliniasta, zawsze korzystne jest dodanie torfu. Rozsypujemy go przed kopaniem warstwą grubości około 4 cm. Torf powinien być wilgotny. W miejscach przeznaczonych dla roślin o określonych, specjalnych wymaganiach ziemię trzeba trochę „doprawić" - a więc dla roślin wymagających gleby żyznej dodać kompostu lub ziemi gnojowej, dla roślin nie znoszących gleb kwaśnych — trochę gruzu wapiennego, a dla roślin wysokogórskich — dosypać do ziemi parę garści żwiru lub gruboziarnistego piasku.

Pozostałe porady dla działkowców