| Poradnik działkowca |
Kalendarz ogrodniczy
Warzywa polecane do uprawy
Drzewa i krzewy owocowe
Zioła
Rośliny ozdobne
Rośliny egzotyczne
Uprawa hydroponiczna roślin
Hodowla zwierząt
Porady dla działkowców |
Główne zadania
- Na początku, a najpóźniej do połowy miesiąca wysiewać wprost do gruntu rzodkiewkę, najlepiej w odmianach: Tetra Iłówiecka, gruntowa Szkarłatna z Białym Końcem, późne odmiany marchwi (Perfekcja, Bercoro, Nord, Amager) na przechowanie zimowe, cząber ogrodowy, cebulę na dymkę (bardzo gęsto) oraz szpinak nowozelandzki, zastępujący w lecie i aż do mrozów szpinak zwyczajny.
- Do połowy miesiąca płytko sadzić rozsadę cebuli. - Między 10 a 15 maja wysiewać fasolę szparagową i na suche ziarno tyczkową i karłową, ogórki, dynię, kabaczki, cukinię, kukurydzę cukrową. Późniejszy siew fasoli na suche ziarno sprawi, że strąki nie zdążą dojrzeć. - Od połowy maja wysiewać wprost do gruntu cykorię sałatową na korzenie do zimowego pędzenia oraz buraki ćwikłowe i średniowczesne odmiany marchwi Lenka i Nantejska na zimowe przechowanie. Na rozsadniku zaś w tym terminie wysiewać sałatę kruchą, jarmuż i brokuły włoskie, poziomki na sadzenie w końcu lata, a pod koniec miesiąca endywię zimową na zbiór późnojesienny (zastąpi sałatę). - Od połowy miesiąca wysadzać rozsadę selerów korzeniowych i naciowych, pomidorów, papryki, oberżyny czyli bakłażanów, szpinaku nowozelandzkiego, a także przygotowanych w doniczkach w kwietniu ogórków, cukinii i kukurydzy. Zakładać grzędy (na słomie) i wysadzać grzybnię pierścieniaka. - Dla przyspieszenia i uzyskania lepszej jakości zbiorów pomidorów i ogórków zastosować osłony - niskie tunele foliowe. - Przez cały maj wysiewać do gruntu: koper, pietruszkę naciową, a na rozsadniku głąbiki krakowskie oraz średniopóźne i późne odmiany sałaty masłowej: Bauceńską, Dippego, Cud Voorburgu i Nochowską. - Przez cały miesiąc wysadzać rozsadę porów, siedmiolatki, szczypiorku. - Przerywać zagęszczone siewki warzyw korzeniowych, sałaty, skorzonery, a pod koniec miesiąca ogórków. - Zasilać pogłównie (w czasie wegetacji) azotem rośliny z wcześniejszego siewu, a rozsady przynajmniej po 10-14 dniach od wysadzenia. - Zasilać drzewa i krzewy owocowe nawozami azotowymi, a nawet mieszankami Fructus i Azofoska, o ile nie zastosowano nawożenia wczesną wiosną lub dano je w niedostatecznej ilości. - Obserwować pilnie drzewa i krzewy owocowe i w razie zauważenia oznak chorobowych lub szkodników zwrócić się bezzwłocznie po radę do inspektora ochrony roślin. - W czasie suszy obficie podlewać drzewka i krzewy sadzone jesienią i wiosną. - Opryskiwać truskawki przeciw najgroźniejszej chorobie - szarej pleśni - Euparenem lub Sadoplonem. Ważny jest trzykrotny oprysk, na początku kwitnienia, na początku pełni i pod koniec kwitnienia. - Sadzić drzewa i krzewy iglaste, ale tylko z dobrze zabezpieczoną bryłą ziemi. - Na początku maja sadzić bulwy mieczyków. - Wysiewać do gruntu kwiaty jednoroczne: smagliczkę, nagietki, groszek pachnący, klarkię, godecję, dimorfotekę, łubin, portulakę, rezedę, nasturcję, kocanki, wilec czyli ipomeę, cynie. - Od połowy maja wysiewać na rozsadniku malwy i dzwonki. - Po przejściu przymrozków majowych wysadzać do gruntu wrażliwe na niskie temperatury kwiaty jednoroczne: żeniszek, begonię, gaillardję, lobelię, petunię, szałwię, cynie, aksamitki, statice oraz podzielone karpy dalii. - Nieco wcześniej można sadzić bardziej odporne na niskie temperatury lwie paszcze, astry, goździki Chabaud, lewkonię, werbenę. - Usuwać zakażone wirusem tulipany. Choroba objawia się wyraźnymi, jasnozielonymi smugami na liściach lub ciemniejszymi od barwy kwiatów smugami na płatkach. Jest bardzo groźna. Usuwać należy ostrożnie całe rośliny wraz z otaczającą cebulę ziemią. - Założyć pryzmę kompostową, składając na niej chwasty, resztki roślinne, nawozy naturalne, zmiotki, odpadki kuchenne, torf, itp. Będzie to niezastąpiony nawóz organiczny. LeszczynaWymagania klimatyczne i glebowe Leszczyna jest krzewem pospolicie występującym w naszych lasach. Wynika stąd, że jest ona dobrze dostosowana do klimatu. Leszczyna nie obawia się ani mrozu, ani suszy, ani innych niesprzyjających warunków środowiska. Rodzi bardzo smaczne orzechy laskowe. Nie daje ona jednak wysokich plonów, ponieważ kwitnie wcześnie, już w końcu lutego lub w marcu, wskutek czego jej kwiaty niszczone są często przez przymrozki. Kwiaty leszczyny występują, podobnie jak u orzecha włoskiego, w postaci długich kwiatostanów męskich oraz w postaci małych kwiatostanów żeńskich, z których wystają karminowe znamiona. Na te znamiona wiatr przenosi pyłek z długich bazi. Działkowcy często sadzą leszczynę, ponieważ jej orzechy są bardzo smaczne. Najlepiej udaje się leszczyna w najcieplejszych rejonach Polski, głównie na południo-zachodzie. Leszczyna nie ma żadnych specjalnych wymagań glebowych. Rośnie na każdej glebie, byle nie na zbyt jałowych piaskach i nie na podmokłej glebie. Nawożenie Dla dobrego owocowania konieczne jest nawożenie leszczyny zarówno obornikiem i kompostem, jak i nawozami mineralnymi. Stosujemy dawki podobne jak przy innych krzewach owocowych. Uprawa Leszczynę rozmnażamy najczęściej przez odkłady. Przyginamy do ziemi młode jej pędy, kulkujemy i przysypujemy ziemią. Po roku czy po dwóch latach przygięte pędy wypuszczają korzenie, wówczas odcinamy je od macierzystego krzewu, wykopujemy i sadzimy w nowym miejscu. Leszczyna rośnie zwykle w postaci naturalnego krzewu, z którego wycinamy od czasu do czasu po kilka gałęzi, aby nie dopuścić do zbyt wielkiego zagęszczenia. Poza tym nie stosujemy żadnego formowania ani cięcia. Zbiory Leszczyna zaczyna owocować dość późno, bo dopiero w 8 lub 10 roku życia. Orzechy dojrzewają w końcu sierpnia lub w początku września. Najczęstszym błędem jest zbyt wczesne ich zbieranie z drzewa. Najlepsze są zupełnie dojrzałe i wypełnione orzechy, gdy opadną same z krzewów na ziemię. Przechowywać je można bardzo długo, byle pomieszczenie nie było zbyt wilgotne. Ochrona przed szkodnikami Najprostszym sposobem ochrony jest spryskiwanie wyciągiem z pokrzyw. Powszechnie znane jest robaczywienie orzechów laskowych. Słonkowiec orzechowiec i jego larwy są najgroźniejszym szkodnikiem leszczy. Do zwalczania chrząszcza tworzącego larwy używa się Owadofosu 540 EC, Sumithionu Super 1000 EC, Fastacu 100 EC oraz Trebonu 10 SC. Przeciwko misecznikowi śliwowemu stosuje się opryskiwanie wiosenne preparatami olejowymi. W ciągu lata należy również stosować opryskiwanie przeciw najgroźniejszym chorobą leszczyny jakimi są monilioza leszczyny i szara pleśń. Odmiany Często uprawia się u nas półdzikie typy leszczyny, przyniesione z lasu. Częściej jednak w ogródkach działkowych spotykamy odmiany wielkoowocowe, szlachetne, pochodzące z zachodu i południa Europy. Olbrzym z Halle rodzi bardzo duże orzechy laskowe, stożkowato wydłużone. Dojrzewają w połowie września, jedna z najplenniejszych odmian, owocuje regularnie i obficie. Wytrzymała na mróz. Wymaga gleb żyznych, ciepłych i zasobnych w próchnicę. Leszczyna turecka pochodzi z południowo-wschodniej Europy i Małej Azji. Owocuje orzechami zebranymi po kilka, każdy otoczony frędzlowatą okrywą owocową. Liście ciemnozielone, pięknie żółknące jesienią. Bardzo wytrzymała na mrozy, suszę i zanieczyszczenia miejskie. Wymaga gleb żyznych i gliniastych, na pozostałych rośnie słabiej. Purpurea tworzy wysoki wyprostowany krzew o zaokrąglonych, ciemnopurpurowych liściach pokrytych drobnymi, aksamitnymi włoskami. Ciekawa barwa ulistnienia utrzymuje się przez cały okres wegetacji. Kwiaty żółte, pojawiają się przed rozwojem liści, w lutym-marcu. Niewybredna co do gleby, najlepiej czuje się na stanowisku słonecznym lub półcienistym. Contorta. Duży, gęsty krzew, z parasolowatą koroną. Gałęzie charakterystycznie skręcone „w korkociąg”. Dorasta do 5 m wys. Dekoracyjne kwiaty (bazie), pojawiają się przed rozwojem liści. Owoce jadalne i wyjątkowo smaczne. Toleruje wszystkie rodzaje uprawnych gleb.
|