| Poradnik działkowca |
Kalendarz ogrodniczy
Warzywa polecane do uprawy
Drzewa i krzewy owocowe
Zioła
Rośliny ozdobne
Rośliny egzotyczne
Uprawa hydroponiczna roślin
Hodowla zwierząt
Porady dla działkowców |
Główne zadania
- Obeschniętą ziemię, która już się nie maże i nie lepi do narzędzi, należy - nie zwlekając - płytko przekopać lub głębiej znorkrosować, zasilić nawozami i zaraz zagrabiać, aby nie dopuścić do tworzenia się brył i strat wody z głębszych warstw. Jeśli przeprowadzono zabiegi jesienne, głębokie kopanie zalecane jest tylko na glebie ciężkiej, zlewnej.
- Jak najwcześniej przygotować rozsadnik. Jeżeli jesienią nie stosowano obornika, wierzchnią warstwę ziemi trzeba wymieszać z dobrze rozłożonym kompostem. Konieczne nawożenie mineralne. - Wprost do gruntu w pierwszej połowie kwietnia sieje się szpinak, groch na zielone ziarno, bób, pietruszkę korzeniową i naciową, marchew wczesną i średniowczesną (nie na przechowanie zimowe), koper (może być wsiewką w pietruszce i marchwi), rzodkiewkę, pory, skorzonerę, sałatę rzymską, sałatę liściową (rozetową), rzodkiew letnią, sałatę masłową i kruchą, pasternak; w drugiej dekadzie miesiąca, po ogrzaniu się ziemi - cebulę, buraki ćwikłowe (do zużycia w lecie i jesienią), słonecznik, soję. - W pierwszej połowie miesiąca sadzi się czosnek, dymkę, rozsadę wczesnych odmian sałaty, kalarepy, kapusty białej, kalafiorów oraz karpy szparagów, w drugiej - pory, a pod koniec - cebulę, brokuły. - Na rozsadniku w pierwszej połowie kwietnia wysiewa się średnio-wczesne odmiany sałaty masłowej i kalarepy, sałatę kruchą, rzymską, rozetową, głąbiki, kapusty średniowczesne, szczypiorek, siedmiolatkę, szparagi, w drugiej zaś - późną sałatę masłową, późne kapusty, brukselkę, brokuły. - W mieszkaniu - do skrzynek i doniczek w pierwszych dniach kwietnia wysiewa się pomidory karłowe, a około dwudziestego - ogórki, cukinię, kabaczki i kukurydzę cukrową. - Dla przyspieszenia zbiorów warzyw wiosennych takich jak: marchew, pietruszka naciowa, sałata, rzodkiewka, szpinak, należy stosować osłony i folii perforowanej oraz niskie tunele foliowe. Tunele można też ustawiać na zagonie wczesnych odmian truskawek, przez co uzyskuje się plony wcześniej o 7-10 dni. - Wprost do gruntu wysiewa się kwiaty jednoroczne: groszek pachnący, smagliczkę (Alyssum), nagietki, chaber, klarkię, kosmos, ostróżkę letnią, dimorfotekę, pozłotkę (Eschscholtzia), godecję, słonecznik ozdobny, ubiorek (Iberis), kochię, maciejkę, nemofilę, nigelię, mak i rezedę. - Na rozsadniku zaś, osłoniętym po bokach deskami, w połowie kwietnia sieje się astry, cynie, aksamitkę (prowadzone z rozsady kwitną wcześniej i obficiej, a także bardziej okazale). - Rozmnaża się i sadzi do gruntu byliny kwitnące latem i jesienią. - Wysadza w końcu kwietnia bulwocebule mieczyków. - Po przejściu silniejszych przymrozków z róż usuwa się zimowe okrycie, a gdy nabrzmieją pączki, przeprowadza cięcie niezbędne dla dobrego rozwoju krzewów i kwitnienia. - Trzeba zakończyć cięcie drzew i krzewów. - Jak najwcześniej sadzić drzewka i krzewy owocowe oraz ozdobne, obficie je podlewając oraz przycinając części nadziemne. - Co 2 lub 3 lata nawozami naturalnymi, a co roku mineralnymi nawozi się drzewa i krzewy. Najlepiej używać gotowych mieszanek. - Przeprowadzać odpowiednie zabiegi ochrony drzew i krzewów. - Jak najwcześniej zasilić pogłównie i motyczkować ozdobne rośliny cebulowe: tulipany, narcyzy, itp. oraz warzywa wieloletnie: rabarbar, szczaw, siedmiolatkę, szczypiorek i warzywa ozime - szpinak, sałatę. - Po grabieniu zimowej ściółki odchwaścić międzyrzędzia truskawek, płytko spulchniając ziemię. Gdy gleba jest mało żyzna i lekka lub była słabo nawożona przed sadzeniem roślin, to w II i III roku owocowania zasilić je pełną dawką nawozów mineralnych. - Zakładamy trawnik, przygotowując starannie ziemię i nawożąc ją obficie kompostem i nawozami mineralnymi. Najlepiej siać - gęsto! - gotowe mieszanki trawnikowe, 30 do 40 gramów nasion na 1 m2. LeszczynaWymagania klimatyczne i glebowe Leszczyna jest krzewem pospolicie występującym w naszych lasach. Wynika stąd, że jest ona dobrze dostosowana do klimatu. Leszczyna nie obawia się ani mrozu, ani suszy, ani innych niesprzyjających warunków środowiska. Rodzi bardzo smaczne orzechy laskowe. Nie daje ona jednak wysokich plonów, ponieważ kwitnie wcześnie, już w końcu lutego lub w marcu, wskutek czego jej kwiaty niszczone są często przez przymrozki. Kwiaty leszczyny występują, podobnie jak u orzecha włoskiego, w postaci długich kwiatostanów męskich oraz w postaci małych kwiatostanów żeńskich, z których wystają karminowe znamiona. Na te znamiona wiatr przenosi pyłek z długich bazi. Działkowcy często sadzą leszczynę, ponieważ jej orzechy są bardzo smaczne. Najlepiej udaje się leszczyna w najcieplejszych rejonach Polski, głównie na południo-zachodzie. Leszczyna nie ma żadnych specjalnych wymagań glebowych. Rośnie na każdej glebie, byle nie na zbyt jałowych piaskach i nie na podmokłej glebie. Nawożenie Dla dobrego owocowania konieczne jest nawożenie leszczyny zarówno obornikiem i kompostem, jak i nawozami mineralnymi. Stosujemy dawki podobne jak przy innych krzewach owocowych. Uprawa Leszczynę rozmnażamy najczęściej przez odkłady. Przyginamy do ziemi młode jej pędy, kulkujemy i przysypujemy ziemią. Po roku czy po dwóch latach przygięte pędy wypuszczają korzenie, wówczas odcinamy je od macierzystego krzewu, wykopujemy i sadzimy w nowym miejscu. Leszczyna rośnie zwykle w postaci naturalnego krzewu, z którego wycinamy od czasu do czasu po kilka gałęzi, aby nie dopuścić do zbyt wielkiego zagęszczenia. Poza tym nie stosujemy żadnego formowania ani cięcia. Zbiory Leszczyna zaczyna owocować dość późno, bo dopiero w 8 lub 10 roku życia. Orzechy dojrzewają w końcu sierpnia lub w początku września. Najczęstszym błędem jest zbyt wczesne ich zbieranie z drzewa. Najlepsze są zupełnie dojrzałe i wypełnione orzechy, gdy opadną same z krzewów na ziemię. Przechowywać je można bardzo długo, byle pomieszczenie nie było zbyt wilgotne. Ochrona przed szkodnikami Najprostszym sposobem ochrony jest spryskiwanie wyciągiem z pokrzyw. Powszechnie znane jest robaczywienie orzechów laskowych. Słonkowiec orzechowiec i jego larwy są najgroźniejszym szkodnikiem leszczy. Do zwalczania chrząszcza tworzącego larwy używa się Owadofosu 540 EC, Sumithionu Super 1000 EC, Fastacu 100 EC oraz Trebonu 10 SC. Przeciwko misecznikowi śliwowemu stosuje się opryskiwanie wiosenne preparatami olejowymi. W ciągu lata należy również stosować opryskiwanie przeciw najgroźniejszym chorobą leszczyny jakimi są monilioza leszczyny i szara pleśń. Odmiany Często uprawia się u nas półdzikie typy leszczyny, przyniesione z lasu. Częściej jednak w ogródkach działkowych spotykamy odmiany wielkoowocowe, szlachetne, pochodzące z zachodu i południa Europy. Olbrzym z Halle rodzi bardzo duże orzechy laskowe, stożkowato wydłużone. Dojrzewają w połowie września, jedna z najplenniejszych odmian, owocuje regularnie i obficie. Wytrzymała na mróz. Wymaga gleb żyznych, ciepłych i zasobnych w próchnicę. Leszczyna turecka pochodzi z południowo-wschodniej Europy i Małej Azji. Owocuje orzechami zebranymi po kilka, każdy otoczony frędzlowatą okrywą owocową. Liście ciemnozielone, pięknie żółknące jesienią. Bardzo wytrzymała na mrozy, suszę i zanieczyszczenia miejskie. Wymaga gleb żyznych i gliniastych, na pozostałych rośnie słabiej. Purpurea tworzy wysoki wyprostowany krzew o zaokrąglonych, ciemnopurpurowych liściach pokrytych drobnymi, aksamitnymi włoskami. Ciekawa barwa ulistnienia utrzymuje się przez cały okres wegetacji. Kwiaty żółte, pojawiają się przed rozwojem liści, w lutym-marcu. Niewybredna co do gleby, najlepiej czuje się na stanowisku słonecznym lub półcienistym. Contorta. Duży, gęsty krzew, z parasolowatą koroną. Gałęzie charakterystycznie skręcone „w korkociąg”. Dorasta do 5 m wys. Dekoracyjne kwiaty (bazie), pojawiają się przed rozwojem liści. Owoce jadalne i wyjątkowo smaczne. Toleruje wszystkie rodzaje uprawnych gleb.
|