| Poradnik działkowca |
Kalendarz ogrodniczy
Warzywa polecane do uprawy
Drzewa i krzewy owocowe
Zioła
Rośliny ozdobne
Rośliny egzotyczne
Uprawa hydroponiczna roślin
Hodowla zwierząt
Porady dla działkowców |
Wymaga obojętnego pH gleby, nie należy jednak przeprowadzać wapnowania bezpośrednio przed jego siewem, najlepiej wykonać je na wiosnę. Na glebach ciężkich, mokrych i nieprzewiewnych ogórek nie udaje się. Roślina ma wysokie wymagania cieplne, poniżej 2°C ginie, a do kiełkowania potrzebuje temperatur przekraczających 12°C. Optymalna temperatura do rozwoju to około 25 °C. Ogórek należy uprawiać w miejscu słonecznych, osłoniętym od wiatru. Aby go ochronić przed wiatrem można współrzędowo uprawiać sałatę, kalarepę. Ogórek uprawia się w pierwszym roku po oborniku. Przedplonem dla ogórka może być bób, fasola, cebula zwyczajna, szpinak, burak cukrowy, rzodkiewka, rzodkiew, rzepa. Ogórków nie należy uprawiać na tym samym miejscu częściej niż co 4 lata. Ma wysokie zapotrzebowanie na fosfor. Przed wysianiem glebę należy zasilić nawozem azotowym, fosforowym i potasowym w dawce po 300 g nawozów. Jako sól potasu należy używać siarczanu gdyż ogórek nie toleruje chlorków. Przeazotowanie źle działa na ogórki kwaszone (są miękkie). Dawki nawozów podane w przypadku stosowania saletry amonowej, superfosfatu potrójnego i soli potasowej 60%. W przypadku użycia innego nawozu dawka powinna być przeliczona. Ogórek można siać bezpośrednio do gruntu lub uprawiać z rozsady, której przygotowanie zajmuje około 3 tygodni. Przy siewie bezpośrednio do gruntu należy pamiętać o nietolerancji ogórka na niską temperaturę -- przy wschodach potrzebuje temperaturę co najmniej 12°C. Uprawa z rozsady jest o tyle korzystna, że można roślinie zapewnić optymalną temperaturę przy wschodach (około 25°C). Gdy młode siewki mają jedną parę liści wysadza się je do gruntu (ale nie wcześniej niż pod koniec maja) w rozstawie 30x60 cm. Jeśli nasiona siejemy bezpośrednio do gruntu, należy zrobić to w takim terminie, aby nie narazić roślin na przymrozki. Można przyjąć, że siew nie powinien odbyć się wcześniej niż w drugiej połowie maja. Dodatkową formą zapewnienia rosnącym ogórkom odpowiednich warunków jest uprawianie ich na podwyższonych zagonach. W tym celu na całej długości zagonu przewidzianego do ich uprawy kopiemy rów szerokości 50 cm i głębokości około 15 cm. Rów wypełniamy obornikiem i przykrywamy wykopaną glebą. Wał powinien wystawać około 15-20 cm ponad powierzchnię gruntu. Ponieważ i tak należy liczyć się z tym, że część roślin nie wzejdzie lub zginie można zastosować dwa sposoby na zapewnienie odpowiedniej obsady -- siew gniazdowy lub rzędowy. siew gniazdowy nasiona wysiewamy co 30 cm, wkładając po kilka nasion. Dwa rzędy powinny znajdować się w odstępach 60 cm, potem przerwa 120 cm i dwa następne rzędy po 60 cm. Po siewie glebę podlewamy, wskazane jest dodatkowo przykryć ją folią -- zapewnia to nieco wyższą temperaturę niż w miejscu nie przykrytym. Po utworzeniu pierwszej pary liści rośliny przerywamy, tak aby na długości metra pozostało 5-7 siewek. W miejscach gdzie ogórki wzeszły nieregularnie obsadę można uzupełnić usuniętymi siewkami. siew rzędowy nasiona sieje się gęściej niż przy siewie gniazdowym -- co 5 cm. Podobnie jak przy siewie gniazdowym dwa rzędy powinny znajdować się w odstępach 60 cm, potem przerwa 120 cm i dwa następne rzędy po 60 cm. Po siewie glebę podlewamy, wskazane jest przykrycie jej folią. Po utworzeniu pierwszej pary liści rośliny przerywamy, tak aby na długości metra pozostało 5-7 siewek. Ponieważ ogórki rozrosną się dopiero w lipcu, na zagonie można równolegle z nimi uprawiać na przykład sałatę, kalarepę, którą wysiewa się około 3-4 tygodnie wcześniej przed uprawą ogórka. Oprócz dodatkowego plonu, uprawa taka osłoni młode siewki ogórka przed wiatrem. Rzędy powinny znajdować się w odległości około 25 cm od późniejszej uprawy ogórków. W okresie wzrastania ogórków glebę należy systematycznie odchwaszczać. W momencie wytworzenia przez roślinę dwóch par liści zasilamy je nawozem azotowym i fosforowym w dawce około 5-7 g każdego z nawozów na jedną roślinę. Dorastający ogórek wymaga gleby o odpowiednio wysokiej wilgotności -- należy go regularnie podlewać, jednak nie powinno się tego robić w okresie chłodów. Najbezpieczniej jest podlewać od lipca aż do końca zbiorów. Po rozpoczęciu kwitnienia plantację nawozimy po raz drugi stosując nawozy fosforowe i potasowe w dawce po 5-7 g na roślinę. Ostatnie nawożenie należy powtórzyć po pierwszym zbiorze ogórków. Zbiory owoców rozpoczynają się w drugiej połowie lipca, główne plonowanie przypada na sierpień. Częstotliwość zbierania ogórków zależy od ich późniejszego przeznaczenia -- ogórki konserwowe (małe) zbiera się codziennie, ogórki przeznaczone na marynatę i do kwaszenia -- co kilka dni, a ogórki przeznaczone na sałatkę co 4-5 dni. LeszczynaWymagania klimatyczne i glebowe Leszczyna jest krzewem pospolicie występującym w naszych lasach. Wynika stąd, że jest ona dobrze dostosowana do klimatu. Leszczyna nie obawia się ani mrozu, ani suszy, ani innych niesprzyjających warunków środowiska. Rodzi bardzo smaczne orzechy laskowe. Nie daje ona jednak wysokich plonów, ponieważ kwitnie wcześnie, już w końcu lutego lub w marcu, wskutek czego jej kwiaty niszczone są często przez przymrozki. Kwiaty leszczyny występują, podobnie jak u orzecha włoskiego, w postaci długich kwiatostanów męskich oraz w postaci małych kwiatostanów żeńskich, z których wystają karminowe znamiona. Na te znamiona wiatr przenosi pyłek z długich bazi. Działkowcy często sadzą leszczynę, ponieważ jej orzechy są bardzo smaczne. Najlepiej udaje się leszczyna w najcieplejszych rejonach Polski, głównie na południo-zachodzie. Leszczyna nie ma żadnych specjalnych wymagań glebowych. Rośnie na każdej glebie, byle nie na zbyt jałowych piaskach i nie na podmokłej glebie. Nawożenie Dla dobrego owocowania konieczne jest nawożenie leszczyny zarówno obornikiem i kompostem, jak i nawozami mineralnymi. Stosujemy dawki podobne jak przy innych krzewach owocowych. Uprawa Leszczynę rozmnażamy najczęściej przez odkłady. Przyginamy do ziemi młode jej pędy, kulkujemy i przysypujemy ziemią. Po roku czy po dwóch latach przygięte pędy wypuszczają korzenie, wówczas odcinamy je od macierzystego krzewu, wykopujemy i sadzimy w nowym miejscu. Leszczyna rośnie zwykle w postaci naturalnego krzewu, z którego wycinamy od czasu do czasu po kilka gałęzi, aby nie dopuścić do zbyt wielkiego zagęszczenia. Poza tym nie stosujemy żadnego formowania ani cięcia. Zbiory Leszczyna zaczyna owocować dość późno, bo dopiero w 8 lub 10 roku życia. Orzechy dojrzewają w końcu sierpnia lub w początku września. Najczęstszym błędem jest zbyt wczesne ich zbieranie z drzewa. Najlepsze są zupełnie dojrzałe i wypełnione orzechy, gdy opadną same z krzewów na ziemię. Przechowywać je można bardzo długo, byle pomieszczenie nie było zbyt wilgotne. Ochrona przed szkodnikami Najprostszym sposobem ochrony jest spryskiwanie wyciągiem z pokrzyw. Powszechnie znane jest robaczywienie orzechów laskowych. Słonkowiec orzechowiec i jego larwy są najgroźniejszym szkodnikiem leszczy. Do zwalczania chrząszcza tworzącego larwy używa się Owadofosu 540 EC, Sumithionu Super 1000 EC, Fastacu 100 EC oraz Trebonu 10 SC. Przeciwko misecznikowi śliwowemu stosuje się opryskiwanie wiosenne preparatami olejowymi. W ciągu lata należy również stosować opryskiwanie przeciw najgroźniejszym chorobą leszczyny jakimi są monilioza leszczyny i szara pleśń. Odmiany Często uprawia się u nas półdzikie typy leszczyny, przyniesione z lasu. Częściej jednak w ogródkach działkowych spotykamy odmiany wielkoowocowe, szlachetne, pochodzące z zachodu i południa Europy. Olbrzym z Halle rodzi bardzo duże orzechy laskowe, stożkowato wydłużone. Dojrzewają w połowie września, jedna z najplenniejszych odmian, owocuje regularnie i obficie. Wytrzymała na mróz. Wymaga gleb żyznych, ciepłych i zasobnych w próchnicę. Leszczyna turecka pochodzi z południowo-wschodniej Europy i Małej Azji. Owocuje orzechami zebranymi po kilka, każdy otoczony frędzlowatą okrywą owocową. Liście ciemnozielone, pięknie żółknące jesienią. Bardzo wytrzymała na mrozy, suszę i zanieczyszczenia miejskie. Wymaga gleb żyznych i gliniastych, na pozostałych rośnie słabiej. Purpurea tworzy wysoki wyprostowany krzew o zaokrąglonych, ciemnopurpurowych liściach pokrytych drobnymi, aksamitnymi włoskami. Ciekawa barwa ulistnienia utrzymuje się przez cały okres wegetacji. Kwiaty żółte, pojawiają się przed rozwojem liści, w lutym-marcu. Niewybredna co do gleby, najlepiej czuje się na stanowisku słonecznym lub półcienistym. Contorta. Duży, gęsty krzew, z parasolowatą koroną. Gałęzie charakterystycznie skręcone „w korkociąg”. Dorasta do 5 m wys. Dekoracyjne kwiaty (bazie), pojawiają się przed rozwojem liści. Owoce jadalne i wyjątkowo smaczne. Toleruje wszystkie rodzaje uprawnych gleb.
|