Poradnik działkowca

     W celu przyspieszenia uprawy warzyw, wykorzystujemy folię, która doskonale się spawdza zarówno w małych jaki większych uprawach. Obecnie stosuje się szereg konstrukcji przykrywanych folią, takich jak namioty, tunele lub cieplarnie foliowe.
     Konstrukcję tunelu foliowego można wykonać z pałąków wiklinowych, rurek PCV, rurek winidurowych lub drutu, najlepiej stalowego ocynkowanego, o średnicy 5-6 mm. Konstrukcja powinna umożliwiać łatwe wietrzenie i dostęp do uprawianych roślin. Wysokość tuneli wynosi około 60 cm, szerokość 120-150 cm, długość do 50 m. Pałąki ustawia się co 100-120 cm. W górnej części pałąki łączy się sznurkiem, którego końce umocowuje się do palików wbitych w odległości około 100 cm od ostatnich. Folię rozkłada się równo na całej długości, a końce przywiązuje do palików w szczytach tunelu. W celu zapewnienia szczelności tunelu folia powinna przylegać do ziemi. Aby folia nie została zerwana przez wiatr, zabezpiecza się ją sznurkiem założonym na krzyż i przymocowanym do uchwytów wykonanych na pałąkach. Folię można podciągać do góry bez zdejmowania sznurków, co ułatwia dostęp do roślin oraz wietrzenie. Uprawa roślin w tunelach przypomina uprawę w zimnych inspektach. Rozsadę przygotowuje się w ciepłych inspektach i wysadza pod folię, gdy minie okres temperatur zbyt niskich dla danego gatunku. W tunelach można uprawiać sałatę od końca marca, pomidory od drugiej połowy kwietnia, a ogórki od początku maja.

     Do budowy cieplarni z folii używa się drewna, rurek PCV, rurek winidurowych lub rurek ocynkowanych pokrytych folią. Szerokość cieplarni wynosi 4,5-6 m, a wysokość 2,25-3 m. Najbardziej praktyczne są cieplarnie długości do 30 m, gdyż wietrzy się je przez otwieranie drzwi, natomiast w cieplarniach dłuższych konieczne jest wykonanie specjalnych wietrzników. W większych cieplarniach z folii można zastosować ogrzewanie za pomocą rur grzejnych podłączonych do kotłowni obiektu szklarniowego. Łatwy sposób na budowę tunelu foliowego lub cieplarni to budowa szkieletu z rurek PCV połączonych złączkami pokrytego folią ogrodową, która zamocowana jest za pomocą specjalnych zapinek do folii. Całość można zatwierdzić do podłoża za pomocą metalowych szpilek.

     Namioty foliowe są to rzędowe osłony roślin (np. pomidorów) otwierane u góry. Podpory stanowią drewniane żerdzie wbite w rzędy roślin, w odległości około 200 cm jedna od drugiej. Na wysokości 50-60 cm od ziemi, po obu stronach żerdzi, przymocowuje się druty przeciągnięte wzdłuż rzędów. Do drutów tych przypina się górne brzegi pasów folii o szerokości 90 cm. Dolny brzeg folii, odsunięty od żerdzi, przysypuje się ziemią. Ten typ osłon umożliwia górne wietrzenie, usuwanie nagromadzonej pary i nawożenie pogłówne roślin. Stosując jednocześnie wietrzenie boczne można opuszczać folię tylko z jednej strony, przeciwnej do kierunku wiejących wiatrów.

Ogólne zasady uprawy pod folią
     Planując uprawę przyspieszoną pod osłonami z tworzyw, należy wybrać odpowiedni teren. Powinien on być nasłoneczniony, równy lub lekko nachylony do południa, osłonięty od strony najczęściej wiejących wiatrów, ze źródłem wody w pobliżu. Gleba powinna być ciepła, niepodmokła, żyzna, nawieziona jesienią obornikiem lub kompostem i odchwaszczona. Jeżeli osłony będą miały kształt inspektu jednospadowego, to należy im nadać kierunek z zachodu na wschód, jeżeli natomiast będą miały kształt tuneli, to ustawia się je z północy na południe. Rzędy skrajne roślin niskich powinny być odległe o 10-15 cm od ścian folii, roślin średnio wysokich (np. kalafiorów) — o 25-30 cm, natomiast pomidorów — o 40-45 cm. Długość rzędów zależy od rodzaju osłon. Przy wietrzeniu przez podwijanie folii od góry długość rzędu może być dowolna, natomiast przy wietrzeniu tuneli tylko szczytami długość musi być ograniczona, aby przewiew w tunelu był dostateczny. Między równolegle ustawionymi tunelami należy pozostawić przejście szerokości około 70 cm. Istotne jest wietrzenie, które ma na celu obniżenie temperatury i wilgotności powietrza pod osłonami. Wczesną wiosną wystarcza unoszenie folii na szczytach, późną wiosną konieczne bywa całkowite zdejmowanie osłon w godzinach przedpołudniowych i zakładanie na 3 godziny przed zachodem słońca.
Okres wietrzenia wykorzystuje się do wykonania takich zabiegów, jak odchwaszczanie, dokarmianie i podlewanie. Przy ustalaniu dawek nawozów należy kierować się zaleceniami podanymi dla uprawy gruntowej, przyjmując górne granice. Pod folią nie zaleca się stosować odchwaszczania chemicznego, gdyż przy słabym przewiewie mogą nagromadzić się pod osłoną pary herbicydów działające szkodliwie na rośliny. W zależności od temperatury okres przykrycia roślin folią może trwać nawet do lipca. Po całkowitym ustaleniu się ciepłej pogody folię należy usunąć, umyć ciepłą wodą, wysuszyć i złożyć w ciemnym miejscu. Pręty, rurki PCV, łuki winidurowe, druty, kołki oraz listwy szkieletu tuneli należy również starannie przechować do następnego roku.

Pozostałe porady dla działkowców