|
| Poradnik działkowca |
Kalendarz ogrodniczy
Warzywa polecane do uprawy
Drzewa i krzewy owocowe
Zioła
Rośliny ozdobne
Rośliny egzotyczne
Uprawa hydroponiczna roślin
Hodowla zwierząt
Porady dla działkowców |
Niechemiczna ochrona roślinOchrona środowiska naturalnego to nie moda, o której teraz dużo się mówi i pisze - to konieczność. Skażone powietrze, woda, gleba to zagrożenie dla nas wszystkich. Wiadomo, że wielkotowarowa produkcja nie może się obejść bez zastosowania chemicznych środków ochrony roślin. By nie zwiększać jednak już istniejącego niebezpieczeństwa starajmy się we własnych ogrodach używać jak najmniej "chemii". Istnieją przecież inne metody ochrony roślin przed chorobami i szkodnikami, które pozwolę uzyskać zdrowe plony. Są to metody: agrotechniczna, biologiczna, biotechniczna, fizyczna i mechaniczna. Bliżej omówione zostaną pierwsze trzy z nich. Metoda agrotechnicznaDo podstawowych zabiegów zaliczyć tu można: Wykonana odpowiednio może skutecznie ograniczyć występowanie szkodników glebowych i zimujących form szkodliwych owadów. Duże znaczenie ma głębokie, jesienne przekopanie gleby tuż przed jej zamarznięciem, bowiem wyrzucone na wierzch larwy i stadia zimujące szkodników zginą podczas mrozów, Zapobiega tzw. zmęczeniu gleby spowodowanemu m.in. przez to, że rośliny wydzielają charakterystyczne dla siebie związki, których nadmiar jest dla nich szkodliwy, a dla innych roślin nie. Ponadto jeśli roślina zostanie porażona przez jakąś chorobę np. kiłę kapusty, należy zrobić czteroletnią przerwę w uprawie kapustnych w tym samym miejscu, Dotyczy zwłaszcza gatunków sadowniczych. Trzeba więc przy zakupie nasion i sadzonek zwracać na to uwagę. Poza tym sadzonki powinny pochodzić z pewnych, kwalifikowanych źródeł, a nasiona mieć oryginalne i etykietowane opakowania, Przy nasileniu groźnych szkodników można go przyspieszyć lub opóźnić. Pozwoli to uniknąć strat w plonach, np. wcześniejszy (od przewidzianego agrotechnicznie) wysiew grochu zabezpieczy jego nasiona przed porażeniem przez pachówkę strąkóweczkę, a późniejszy (maj) wysiew marchwi ograniczy porażenie jej przez połyśnicę marchwiankę. Dostosowuje się je do zasobności, kwasowości gleby i potrzeb pokarmowych roślin. Zapewni to dobry ich wzrost i zdrowotność i uczyni bardziej odpornymi. Zdrowa roślina jest o wiele mniej podatna na porażenie przez choroby i szkodniki, łatwiej też regeneruje swoje siły. Roślinom należy dostarczyć makro i mikroskładników w odpowiedniej ilości i proporcjach, gdyż przenawożenie jest także niebezpieczne. Wapnowanie ma na celu utrzymanie właściwego odczynu gleby (pH) odpowiadającego poszczególnym roślinom, a także ma wpływ na lepsze pobieranie przez nie innych składników pokarmowych. Przykłady jak brak lub niedobór niektórych elementów w glebie wpływa na plon i podatność różnych roślin na choroby: - brak potasu może powodować zamieranie brzegów liści porzeczek i jabłoni, - niedobór fosforu z jednoczesnym przedawkowaniem azotu powoduje podatność roślin na porażenie mączniakami prawdziwymi i rdzami, - niedobór wapnia przyczynia się do występowania na pomidorach suchej zgnilizny wierzchołkowej, a na jabłkach gorzkiej plamistości podskórnej, - niedobór żelaza powoduje chlorozę liści, zwłaszcza roślin sadowniczych, - brak magnezu jest powodem brązowienia i zamierania dolnych liści pomidorów, Terminowe wykonywanie prac pielęgnacyjnych. Dotyczy to zwłaszcza częstego spulchniania gleby i niszczenia chwastów, które są pośrednimi żywicielami rozwijających się chorób i szkodników. Metoda biologicznaDo jej zakresu zalicza się m.in.: - stosowanie preparatów biologicznych nieszkodliwych dla człowieka, - ochrona pożytecznych owadów i ptaków, naszych sprzymierzeńców w zwalczaniu szkodników roślin, - można tu też polecić wysiewanie i sadzenie w rniędzyrzędziach lub sąsiedztwie roślin uprawnych, roślin odstręczających szkodniki.
Metoda biotechnicznaTak określić można ograniczenie występowania szkodników przez opryskiwanie roślin uprawnych wywarami, naparami i wyciągami z innych roślin. wyciąg z czosnku - 200 do 300 g zmielonego czosnku zalać 10 l wody i wymieszać. Po 10 minutach przecedzić. Do opryskiwania rozcieńczyć z wodą w stosunku 1:1. Stosować przeciw mszycom, przędziorkom i miodówkom. wyciąg z łusek cebuli - 150 do 200 g łusek zalać 10 l wody i odstawić na 4-5 dni, następnie płyn przecedzić i nim opryskiwać rośliny. Zastosowanie jak wyżej. napar z kwiatów i liści rumianku - 1 kg wysuszonego lub 3 kg świeżego surowca zemleć i zalać 10 l wody o temperaturze + 70'C. Odstawić na 12-14 godzin i przecedzić. Do opryskiwania bierze się 2 l naparu na 10 l wody. Stosować przeciw mszycom, przędziorkom i gąsienicom motyli. wyciąg z korzeni lub liści mniszka lekarskiego (mleczu) - 200-300g zmielonych korzeni lub 400 g świeżych liści zalać 10 I wody o temperaturze +40°C. Po dwóch godzinach ciecz przecedzić i bezpośrednio stosować do opryskiwania. Stosować przeciw mszycom, przędziorkom oraz miodówkom. wyciąg z naci ziemniaczanej - 1,2 kg rozdrobnionej zielonej naci zalać 10 l wody o temperaturze +40 C i odstawić na 3-4 godziny, odcedzić. Stosować przeciw mszycom i przędziorkom. wywar z liści pomidorów - 4 kg liści gotować 30 minut w 10 l wody, następnie odstawić ciecz na 2 godziny i przecedzić. 2-3 l wywaru miesza się z 10 l wody. Dla zwiększenia przyczepności można dodać 20-30 g szarego mydła. Ten wywar stosuje się przeciw owocówce jabłkóweczce i wielu szkodnikom liściożernym. wywar z bylicy pospolitej (piołun) - wiadro (10 l) napełnić do połowy zieloną masą bylicy, zalać do pełna zimną wodą. Można też użyć suszonego surowca, drobno zmielonego i zalanego 10 l wody. Odstawić na 24 godziny. Następnie gotować przez 30 minut i pozostawić do ostygnięcia, przecedzić i zmieszać z wodą w stosunku 1:1. Stosować przeciw stonce ziemniaczanej, owocówce jabłkóweczce i gąsienicom motyli. wywar z krwawnika pospolitego - 800 g suchej masy lub 2,5 kg świeżej masy zmielonej zalać 10 l wody i gotować 30 minut. W szczelnie zamkniętym naczyniu wywar można przechowywać do 20 dni. Przed użyciem wymieszać i dla zwiększenia przyczepności dodać 20 g szarego mydła. Używać przeciw mszycom, miodówkom, larwom pluskwiaków i liściożernym gąsienicom motyli. wyciąg z nasion jodły - 3 g nasion moczyć w 1 l wody przez 12 godzin. Stosować przeciw ślimakom. wywar ze skrzypu polnego - 30 g sproszkowanego suchego lub 300 g świeżego skrzypu zalać niewielką ilością zimnej wody i gotować 10-20 minut. Stopniowo ochłodzić. Wywar wymieszać z wodą w stosunku 1:20. Stosować przeciw chorobom grzybowym. Rośliny używane do sporządzania opisanych preparatów zbiera się w fazie kwitnienia, a do opryskiwania używa się wywary świeżo przyrządzone.
|