Poradnik działkowca

Przygotowanie gleby. Teren pod rośliny jagodowe powinien być płaski lub lekko falisty. Rośliny jagodowe wymagają gleb żyznych i przepuszczalnych oraz starannie przygotowanego stanowiska. Gleba powinna mieć dobrą strukturę, być odpowiednio nawieziona i odchwaszczona. Dobre wyniki daje uprawa roślin motylkowych w roku poprzedzającym.

Rozstawa i pora sadzenia. Odległość sadzenia krzewów jagodowych zależy od żyzności gleby oraz gatunku i odmiany krzewów, a także ich siły wzrostu. Dla agrestów i porzeczek przeciętna rozstawa powinna wynosić 250x200 cm. Maliny sadzimy w rozstawie 250x70 cm — odmiany silnie rosnące i 200x50 cm — odmiany słabo rosnące. Truskawki sadzimy w odległościach 80x30 cm lub 90x40 cm — przy odmianach silnie rozkrzewiających się. Krzewy jagodowe należy sadzić na jesieni. Daje to najlepsze wyniki w przyjęciu się krzewów oraz przyspiesza ich owocowanie. Plantacje truskawek najlepiej jest zakładać w sierpniu. Do jesieni rośliny zdążą się przyjąć i wzmocnić. Przetrzymują tym samym dobrze okres zimy. Latem następnego roku już owocują.

Materiał sadzonkowy. Do sadzenia bierze się silne krzewy jednoroczne. Powinny być one zdrowe, dobrze wyrośnięte, o silnie rozwiniętym systemie korzeniowym z 4—5 dobrze rozwiniętymi gałązkami o prawidłowym rozgałęzieniu. Pędy nie powinny być krótsze niż 30 cm. Sadzonki truskawek muszą być młode, świeże, dobrze ukorzenione, wolne od chorób wirusowych, roztoczy i nicieni. Nabywać należy jedynie materiał szkółkarski kwalifikowany, który daje też pełną gwarancję właściwości odmianowej, co jest zasadniczą sprawą przy zakładaniu plantacji. Zakupiony materiał szkółkarski, jeśli nie jest od razu wysadzany, należy zabezpieczyć przed wyschnięciem przez zadołowanie.

Technika sadzenia. Przed sadzeniem należy korzenie krzewów lekko przyciąć. Dobrze jest też zamoczyć je w papce przygotowanej z gliny i krowieńca. Sadzić należy krzewy w ziemię nieco odleżała. Sadzić na taką głębokość, na jakiej rosły uprzednio. Korzenie należy dokładnie i równomiernie rozkładać w dołkach, co zabezpiecza je przed gniciem i nieprawidłowym rozwojem. Szyjka korzeniowa krzewów powinna znajdować się na poziomie gleby. Miejsce wokół posadzonych krzewów należy dobrze udeptać. W wypadku, gdy gleba jest zbyt przesuszona, plantację po posadzeniu trzeba obficie podlać wodą. W uprawie przydomowej rozsadę truskawek sadzi się w zagonach.

Prace pielęgnacyjne. W pierwszym roku po posadzeniu krzewy jagodowe należy silnie przyciąć — krzewy porzeczek i agrestu na 1 oczko, a malin — tuż przy szyjce korzeniowej, jednak powyżej pączków przynasadowych. W drugim i trzecim roku cięcie krzewów ogranicza się do usuwania pędów chorych, uszkodzonych i bardzo słabych. Ścięte pędy należy spalić. Cięcie krzewów w następnych latach, w czasie owocowania, ma zapewnić należyte ich prześwietlenie i wzmożenie owocowania. W drugim roku pozostawiamy 3-4 pędy dobrze rozwinięte, a wszystkie inne usuwamy. W trzecim roku, obok pędów dwuletnich, pozostawiamy tę samą liczbę pędów jednorocznych. W ten sposób pozwalamy stopniowo rozwinąć się 10-12 pędom W następnych latach co roku wycinamy całkowicie 3—4 pędy najstarsze, pozostawiając odpowiednią liczbę pędów nowych. W ten sposób krzewy są stale odmładzane i zachowują najwyższą zdolność owocowania. Krzewy niezbyt stare, ale zaniedbane, ścinamy do nasady pędów i przysypujemy ziemią do wysokości 10—12 cm. Nowe, wyrosłe pędy pozwolą na odmłodzenie krzewu i dalsze racjonalne jego prowadzenie. Maliny tnie się każdego roku, tuż po skończonym owocowaniu. Przede wszystkim usuwa się pędy, które już owocowały. Pozostawia się 6—10 młodych, zdrowych pędów. Pędy przeznaczone do usunięcia wycina się ostrym nożem tuż przy ziemi. Należy usuwać również wszelkie niepotrzebne pędy wyrastające między rzędami. Spulchnianie gleby na jagodniku ma na celu zwalczanie chwastów i zapobieganie nadmiernemu jej wysuszaniu. Zabieg ten należy wykonać przeciętnie 3—4 razy w ciągu sezonu wegetacyjnego. Najłatwiej chwasty zwalcza się za pomocą środków chemicznych. Przygotowaną w odpowiedniej proporcji cieczą opryskuje się glebę w międzyrzędziach. Chwasty w pobliżu krzewów usuwa się ręcznie. Do zabiegów pielęgnacyjnych należy wyścielenie ziemi pod truskawkami. Słomę lub folię rozkłada się w międzyrzędziach truskawek. Chroni to owoce przed zanieczyszczeniem ziemią, a jednocześnie zmniejsza wyparowywanie wody z gleby. Wiosną, gdy tylko ziemia obeschnie, truskawki należy oczyścić ze starych liści i wąsów, które mogą być źródłem zakażenia.

Nawożenie plantacji owocujących. Owocujące plantacje krzewów jagodowych należy corocznie zasilać nawozami dla zapewnienia należytego poziomu owocowania. W tym celu stosuje się zarówno nawozy organiczne: obornik, gnojówkę, nawóz ptasi, jak również nawozy mineralne. Obornik najlepiej stosować co 2—3 lata jesienią, tuż przed przekopaniem. Wiosną wysiewać należy nawozy potasowe, fosforowe i azotowe. Dla plantacji porzeczek i agrestu zaleca się dawki w czystym składniku 100-120 kg azotu, 50—70 kg fosforu i 150-200 kg potasu na 1 hektar. Jeśli przed założeniem plantacji dana była pełna dawka obornika, wtedy następną dawkę uzupełniającą można zastosować po 5 latach od założenia plantacji. Potas pod krzewy jagodowe najlepiej stosować w formie siarczanowej. Na zdrowotność krzewów jagodowych, a szczególnie agrestu, duży wpływ ma wapnowanie gleby. Ważne jest szczególnie na glebach ciężkich i kwaśnych. Wapnowanie przyczynia się również do utrzymania dobrej struktury gleby. Jeśli stanowisko pod truskawki było należycie przygotowane (zastosowano nawożenie organiczne i mineralne) w następnych latach wystarczy nawożenie tylko azotem. W pierwszym roku daje się 100 kg, a w dalszych latach po 60 do 80 kg azotu w czystym składniku na hektar. Nawożenie fosforem i potasem należy stosować tylko w przypadku niedoboru tych składników, stwierdzonym na podstawie analizy gleby. Nawozy rozsypuje się między rzędami, najlepiej na wilgotną glebę po deszczu i niezwłocznie miesza się z ziemią.

Pozostałe porady dla działkowców